Thursday 12 September 2019

Gogo Nkala Newsletter No 9



Ngiyabingelela Mthwakaz’ omuhle! Kambe unjani 
munt’ omuhle! Mina ngibonga ukugcinakala okumangalisayo emuseni weNkosi ePhezukonke. Iyasinakekela. Phela kuyisimanga ukuthi sesingene enyangeni yesificamunwemunye. Siqale unyaka sithuthumela singazi langabe sizafinyelelaphakathi kwawo singabaphilayo. Kulezindlala, kulokuswela, kulokucindezeleka kodwa asiklifizeki. Uthembekile olithemba lamathemba.

    Iviki le ibe leziphithiphithi lobudlwangudlwangu obusungule eZansi Afrika ngoba kuthiwa abantu bokuza abaphume baphele ngoba bathathela abeZansi imisebenzi. Yeyeni bantu! Kambe? Sibone ububi, uchuku, lolunya, lobudlwangudlwangu obesabekayo. Sibone lokuphindisela okuvele kwamanye amazwe ahlukuluzelwe abantu bawo. Nkosi yami! Kuyesabeka, kuhlasimulisa umzimba okwenzakalayo.

    Kube lezimfa ezibe yindaba egudwini. Kodwa umhlaba lo awumi mpo. Uyaqhubeka nje ngohambo lwawo ungagqize qhakala!

    Ngibale amazwi omunye umkhokheli omkhulu emhlabeni engifisa ukuphinda isiqetshana esithile samazwi akhe athi:


Nxa ngikhumbula ukudepha kwengcwaba
Lezisindo zenhlabathi ezizafotsholelwa kithi,
Asikho isidingo sokuhlukuluza umfowethu.

Nxa ngikhumbula ngobumnyama
Obuzahlasela bembese ingcwaba,
Asikho isidingo sokulimaza udadewethu.

Nxa ngicabanga isifudumezi esifunjathwa ngumhlabathi
Lamanzi engizagalula kuwo ngesikhathi sezulu ngisethuneni
Ngingezake ngenze umakhelwana wami akhahlamezeke.

Nxa ngicabanga ukuthi ngiyolala ngingedwa
Sengifulathelwengadelwa yibo bonke
Ngikhetha ukukholisa ubudlelwano labanye ngisaphila.

   

Uphetha ngamazwi enkosi uSolomoni owathi konke emhlabeni kuyize leze. Uyakhuthaza-ke ukuthi sizehlise, sizithobe sikhulise uthando omunye komunye. Akubenjalo!

    Angitholanga kahle ubuqinisa balowo owaloba amazwi la, lokuthi nini, njalo kutheni. Kodwa ngiwakholiwe. Ngiyancenga ukuthi uMdali angisize ngiphilisane kuhle labanye abantu, ngibe lobudlelwano obuhle labo. Yikho okufunwa yiNkosi ngoba sonke singabayo.


GIYA MBONGI KAMTHWAKAZI





Nansi-ke enye intombi elobe amazwi alandelayo; kubizwa Abazalwane kuKhristu emsebenzini wabo wokwakha ukuthula lapho kuvuke ukulwa phecelezi kweleZansi Afrika. UDade lo uthi:




Dr Sibonokuhle Ndlovu


NGABETHU!

Vukani bathandekayo sizincitshe ukudla
Silile eNkosini.
Wozani boMlamlankunzi,
Kubizwa thina!

Ngabethu esikhuluma ngabo –
Bangoni njalo bangoniwa!
Bangabulali njalo bangabulawa!
Bangahozi njalo bangahozwa!
Bangatshotshozeli njalo bangatshotshozelwa!

O Nkosi! Ake uwuqamuqamule
Lowo moya wempi!
Nkosi, tshiphisa la amafindo ezikhwili!
Nkosi, ngelakho siyasikhuza lesi siphepho!

Igazi kaliphole!
Owokuganga usibathele!
Ubudlwangudlwangu buqande!
Umhawu wenyele unyampe!
Ubugwelegwele buyangeke!
Izinhliziyo mazehle
Inhlabathi kayithule!

Ngabethu esikhuluma ngabo –
Bangoni njalo bangoniwa!
Bangabulali njalo bangabulawa!
Bangahozi njalo bangahozwa!
Bangatshotshozeli njalo bangatshotshozelwa!

Sibonokuhle Ndlovu Ncube elilela izwekazi le-Afrika
3 September 2019; ekoBulawayo


AMASU AMQOKA EKULOBENI INOVELI



Dr Eventhough Ndlovu
UDr Eventhough Ndlovu uphakathi kwenkambo emazweni ngomsebenzi.  Kuviki edlulileyo uqedile ukukhumbuza abaloba amanoveli azangena kumncintiswano, ngamasu amqoka ekulobeni. Sithemba kube lusizo kuwe mlobi usalolonga umsebenzi wakho kunye lawe nje ovele engumlobi. Kuhle ukukhumbuzana ngokumqoka.
    Mbongi kaMthwakazi, kuviki elizayo uzabe esehlomisa wena ukuze ulobe ngobuciko lobungcitshi obumangalisayo.
    Uma usikhuthile isifundo sangeviki elidlulileyo, nansi njalo siyasiphinda lamhla:


Ukulolonga Umsebenzi Wakho

Sesihlangane kuleliviki lapho ebengithembise khona ukuthi sizaphatha udaba lokuthi uwulolonga njani umsebenzi wakho uwulungiselela ukuthi uye kozawudinda loba kubahleli bezingwalo.
Okokuqala engifisa ukuthi ngikudlulise yilokhu:

1. Kuqakathekile ukuthi ngemva kwakho konke, usubhale waqeda wasuthiseka ngendaba yakho ebumba ugwalo lwakho, wulolonge umsebenzi wakho ucoleke. Izikhathi ezinengi abalobi abaziphi isikhathi sokuthi balolonge umsebenzi wabo. Lokhu kusuka kuwone ngendlela emangalisayo ngoba kufana nje xathu lokuphakululela abantu inkobe ezilumelayo. Lanxa bezithanda kangakanani, zibakhanga ngoqhatshi olumnandi, ukulumela kwazo kuvele kuthundubeze ukuzithanda kwabo kunyampise inhliziyo zabo. Kwenza bangazithakazeleli lezo nkobe ngoba zingadleki. Unjalo-ke lomsebenzi ongalolongwanga. Usuke ungasaluzwa uluvu lodaba logwalo ngenxa yokuthi luyingxabangxoza nje. 

2. Ukulolonga umsebenzi lokhu ungakwenza wena ngokwakho, loba ucele omunye umuntu ukuthi akubalele, loba ucele abantu abalekhono lokuhlela izingwalo bakuhlelele kahle. 

3. Kuyimvama ukuthi kungasuthisi ukuthi uphelele ekuzilolongeleni ugwalo lwakho wena wedwa, ngoba nxa kunguwe umlobi, usuke ungawanzeleli amaphutha akho. Yikho phela besithi iqaqa kalizizwa ukunuka. Amehlo akho lengqondo yakho, kusuka nje abale lokungekho kube sengathi kukhona. Ngakho-ke, kuqakathekile ukuthi udinge omunye umuntu loba ababili ukuthi bakukhangelele umsebenzi wakho. 

4. Kumqoka njalo ukuthi ubale okulotshiweyo usemtshineni, uphinde ubale kusephepheni, ngoba kuyenzeka ukuthi amehlo lengqondo kukuyenge ungaphelela ekubaleni ngendlela eyodwa, ikakhulu nxa ube ukade ubalela emtshineni. 

5. Nanku okunye okumqoka okumele ukukhangelisise nxa usulolonga umsebenzi wakho. Khangela ulimi olusebenzisileyo. Hlolisisa ukuthi usebenzise isiNdebele esiyiso, akulakukiliza, awenzanga amaphutha, awusebenzisanga ulimi olungafanelanga, olungabe luhlambaza njalo lungasikubhala okuqondileyo kwesiNdebele. Luyahlabusa yini ulimi lwakho? Luyakuphathisa yini ukuyivuthisa indaba yakho? Luyibeka sobala yini? Lwenza indaba yakho ilandeleke kuhle na? 

6. Khangela njalo ukuthi abalingiswa bakho ubethule kuhle. Ungasuki ubahlanganise kucine kungasacaci ukuthi indaba ihamba njani. 

7. Bona njalo ukuthi okumele kubhalwe ngendlela efananayo kuyahambelana kulo lonke ugwalo. Kwenza indaba ihleleke kuhle umlobi angaze athi, “Hawu, kanti lapha-ke!

8. Bona ukuthi indaba yakho ivuthiwe njalo iphekeke kuhle okukuthi akukho okungona ubumnandi bayo. Akumelanga iphonguphelela emoyeni, basale ababalayo bezibuza ukuthi kanti pho?

9. Bona ukuthi nxa usufika kubanga lokuthi ususenza isinqumo sokulwethula kwabazaludinda loba kubahleli, wena ngokwakho, labanye abakusizayo ngokuthi yindaba elomnkantsho, lonke nje lisuthiseke ngendlela olumise ngayo. Akungabikho ozasola ngokulolongeka kwalo ugwalo. Iphutha lokungalolongeki komsebenzi wakho lenza abazaludinda labahleli babone engathi awukhathali nje ngokwenzayo. Esikhathini abanye bavele nje balubuyisele kuwe nxa bangavele babone ukuthi alulolongekanga. Kubanzima lokuthi balukhangelele kwelakusasa ngoba basuka bakubone njengomuntu ongelathando lalokho okwenzayo. 

   Sesifike emaphethelweni esigaba sakuqala sokwabelana amasu abalobi bemibhalo yokuzibumbela sikhangele ikakhulu amanoveli. Asihlangane kwelizayo sisabelana amasu amqoka ngokuloba inkondlo.

Umlobi nguDr Eventhough Ndlovu ongumbalisi lomkhulu weDepartment of African Languages and Literature e-University yeZimbabwe.


UMUSA WANSUKU ZONKE



Ukholo Olufileyo

Lamhlanje ake sibonisane ngendaba yokholo olufileyo. INcwadi kaJakhobe ixwayisa ukuthi ukholo olungelamisebenzi loba izenzo, lukholo olufileyo. KuJakhobe 2:14, iNcwadi ithi, “Kusizani. Bazalwane bami, uba umuntu esithi ulokholo, kodwa engelamisebenzi?  Lolokholo lungamsindisa yini?” Aqhubeke athi, “Ngitshengisa ukholo lwakho olungelamisebenzi, lami emisebenzini yami ngizakutshengisa ukholo lwami”(uJakhobe2:18b) Uphetha leyonkulumo ngokuthi, “Njengalokhu umzimba ngaphandle komoya ufile, ngokunjalo lokholo ngaphandle kwemisebenzi lufile” (uJakhobe 2:26).

    Limqotho leli esilifunda eMbhalweni. Umzimba ongelamoya ufile. Sasitsho sithi uzibani kasekho, sikhalelane. Umzimba uyabe ukhona, kodwa siyabe nje siyisidumbu. Umzimba ophilayo ngophefumulayo, olegazi eligijimayo. NguNkulunkulu ophilisayo. Olokholo oluphilayo wenza okuthokozisa uNkulunkulu. Ulalela uNkulunkulu enze. Ukholo lwakhe luthela izithelo ezinhle eholwa nguMoya oNgcwele.

   Ukholo lumqoka. U-Abhrahama etshelwa ukuba ayekwenza umhlatshelo ngendodana yakhe iyiyo yodwa, wakwenza ngokukholwa ukuthi iNkosi iyazi, izamvusa kwabafileyo njengoba wayeyindodana yesithembiso. UNkulunkulu wathokoza ngokholo luka-Abhrahama, wambonisa imvu eyiyo eyaba ngumhlatshelo, akaze aba esanikela ngendodana yakhe engu-Isaka. Wayelokholo oluphilayo u-Abhrahama. Watshengisa lokho ngokulalela, lokwenza.

    Ilizwi leNkosi beselisithi, ukukholwa ngokwenza imisebenzi emihle zwi, akwanelanga. Banengi ababona sengathi kwanele nje ukuthi bamazi uNkulunkulu, bakholwe ukuthi ukhona, besebemenzela imisebenzi emihle. Ngaleyo ndlela bayasuthiseka njalo baqiniseke ukuthi izenzo zabo ezinhle zizabangenisa ezulwini. Bayakuthanda ukusiza abahawulayo, abaswelayo labampofu. Bayakukhwabitha ukuthi kwazakale ukuthi bapha okunganani emaSontweni abo. Bayabathengela abahluphekayo lezintandane ukudla. Abasweleki lapho okudingwa khona abangaphathisa kokuthile. Bangomabizwa basabele. Kuhle kakhulu ukwenza imisebenzi emihle. Kuyabongeka. Kuyancomeka. Kodwa, zonke izenzo ezinhle ozenzayo Mhlobo wami kusamele ziholwe lukholo lwakho olugxile kuNkulunkulu.

    Izenzo ezinhle zodwa azikhokheleli ekubeni likholwa elizothileyo. Ngoba izenzo ezinhle ayisizo eziletha insindiso esilethela impilo engunaphakade. Izenzo ezinhle kumele ziphelekezele ukholo lwethu kuNkulunkulu. Ukholo lweqiniso luyamguqula umuntu aphile impilo entsha elezithelo ezinhle. Ukuthemba izenzo zwi kuyize leze ngoba siyakhunjuzwa ukuthi izenzo zethu loba imisebenzi yethu esithi mihle njalo ilungile, injengezidwedwe ezingcolileyo. Mayeee! (Kuku-Isaya 64:6 lokho.) Siyethuka njalo lapho uJesu esithi, “Kakusibo bonke abathi kimi, ‘Nkosi, Nkosi!’ abazangena embusweni wezulu, kodwa ngulowo kuphela owenza intando kaBaba osezulwini” (uMathewu 7:21). Ngolokholo oluphilayo kuphela ozangena embusweni wezulu. Ngolokholo oluqinisekileyo. Lukholo lwenhliziyo esindisiweyo. Lubonakala ngezenzo ezinhle. Yizenzo ezitshengisa intando kaNkulunkulu.

    Olwakho-ke ukholo Mhlobo wami? Luyaphila, kumbe lufile? Wena lami kusafanele sibe lokholo lweqiniso oluphilayo, olulezenzo ezinhle, ezibonakalayo njalo ezibambekayo kwelabantu.

   Asithandaze: Baba osezulwini, ngisiza ngiphile impilo yokholo oluphilayo, hatshi olufileyo. Yenza inhliziyo yami igobele eyakho intando kukho konke engikwenzayo. Amen.


Barbara Nkala


STORIES OF FAITH


Revelation 12:11 says: “They overcame him by the blood of the Lamb and by the word of their testimony; …”. When we tell testimonies of the Lord God’s power and saving grace on our lives, the devil slinks away tail between legs. So, let us share our amazing stories of God’s love in action and shame the evil one.

     We look forward to reading your own story of faith in the coming weeks. Your well-written story should be about 500 – 600 words. Send your story to: barbarankala@gmail.com. Selected stories will be compiled into an anthology of stories of faith.

     Look out for the next story in the series next week.


***

Okwalamhla kwanele. Asihlanganeni njalo kuviki elizayo sibone ukuthi abalobi abahle basiphatheleni. Sithi halala ngabalobi bethu laba! Simelele eyakho inkondlo, loba indaba. Esalela muva ixhakalwa yizinja! Musa ukulala!

     Ngiyalithanda, njalo ngiyabonga!

     Gogo Nkala









No comments:

Post a Comment