Wednesday 1 January 2020

Gogo Nkala Newsletter 1 / 2020



Gogo Nkala Newsletter No. 1 of 2020

Barbara Nkala

Mnyak’ omutsha Mthwakaz’ omuhle! Mina ngiyadumisa ukuphiwa elinye ithuba lokubona umnyaka omutsha ngoba phela sengisembaseleni yempilo.
Bakhona kunjenje abakhuthe kanci ukuchapha. Abanye basuke bagalula sebelibona ikhunji lika2020. Nkosi yami! Abanye bagaxele le, abayibonganga leKhisimisi ka2019.  Ngakho-ke, wena lami asimbonge simdumise lo oPhezukonke osesiphile elinye ithuba lokuphila onyakeni omutsha.
Umoya wami ulokhu uhlabela u “Ngci, ngci bo!” Wena-ke?

SIXOXA NGENGXAKI ZABATSHA
Podcast

Mthwakaz’ omuhle, nant’ uhlel’ olutsha oluqala lamhla, oluphathelene lezingxaki abatsha abatshikatshika ngazo. Munt’ omutsha, sitshele ngezingxaki otshukana lazo. Lawe mzali, asihlangane kulesisigcawu sibonisane ukuthi abantwabethu labazukulu bethu singasizana labo kanjani. Siyabathanda. Asinanzeleleni lathi lapho esiphuthaza khona ukubazwisisa.
Lamhla sikhangela ngokuqakatheka kokuthi abatsha bazise abazali, labazali bazise abatsha.

GIYA MTHWAKAZI


Imbongi yethu esungula lumnyaka nguNokubonga Mpofu. Ake sizwe ukuthi ugiya esithini.
(Picture of Nokubonga Mpofu)


UMNYAKA OMUTSHA

Selisiyakuthi qobhi kunina
Sekusiya emaphethelweni omnyaka
Ususiyagqitshwa umnyaka ebesikuwo
Qoki-qoki, sesingena kuZibandlela
Umavula indlela yomnyaka omutsha.
Abadala bathi selinqunda amehlo
Abatsha bathi seliyakhothama kunina
Abancane bathi selidumela emansumpeni.
Uyabe ukuphi mhla wempalampala
Lapho likhala icilongo
Sihlangabeza umnyaka omutsha?

Nxa ngiqonda ezintabeni
Ngizwa umdumo omkhulu
Otshengisa injabulo
Amajaha lezintombi bayacwebezela
Bahlabela ingoma zothando
Amaxoxo lenhlanzi kujabule
Ngoba yisikhathi sezulu.
Sibhekise amabombo empumalanga
Sizwa abantu bethokoza kuxokozela
Bamemezela umyaka omutsha.
Ungaqonda eningizimu
Uzwa indaba ezimnandi
Ngeziphathelene lomnyaka omutsha
Phuthuma njalo uye enyakatho
Uthola abantu bebuzana
“Umnyak’ omutsha ukuphatheleni?”
“Ubeke migomo bani ngmnyak’ omutsha?”

Isibonakaliso somnyaka omutsha
Sizakuba njengomlilo wamakhanka
Okhanyis’ indawo yonke.
Ubomi bemihla siyabulilela
Sizungezwe ngabantu abangasilweli
Mnyak’ omutsha woza lentokozo
Fika lokuzwisisana
Fika lokuhlalisana
Woza lokuthula

Umnyaka omutsha uvuselela ngonwabe
Ugubha okugobhoza enhliziyweni
Ngumnyaka wethemba lempumelelo
Ngumnyaka oqukethe ukunqoba ngqo!
Lezipho sizinikezwa ngokukhawuleza
Vumelani izibane zomnyaka omutsha
Zikhanye njengelangabi.

Masihlangabeze umnyak’ omutsha
Ngokumamatheka lokudumisa
Kubonakal’ ukuba siqhubekela phambili
Ngumnyak’ omutsha wokwengezelela
Iminyaka yokuzalwa kabani lobani
Ngumnyaka okhuthaza impumelelo
Lokufezeka kwamaphupho
Ngaphandle kokuqhaqhazela kokuqhaqhazelayo
Umnyaka omutsha uthi, “Jonga phambili!”
Siyaphambili, asibheki emuva

Isibhakabhaka sikhanya ngenkwenkwezi
Umnyaka onwabileyo
Olobomi makangene eqinile.
Ngena umnyaka omutsha ujabule,
Uvule ngokukhawuleza iminyango evaliweyo
Umoya uzavula, vuka ubone
Wonke amacebo ephumelela
Imigomo engafezwangwa iyafezeka
Mnyak’ omutsha fika
Woza lethemba.

Nokubonga Mpofu

ISIKHUMBUZO

Umncintiswano wokuloba inoveli ngesiNdebele usavuliwe. Ngenisa eyakho nxa usuyilolongile. Amasango azathiwa godlo mhlaka 31 Zibandlela 2020. Sikhangelele okuhle, ukuthi olwakho ugwalo luzanonisa ulimi lwethu lwesiNdebele. Sesihle sikutshayela ihlombe mlobi.

ISAZISO
Ngivumeleni ngililume indlebe hlabezulu. UGogo Nkala wasuka wabobothekelwa ngoPhezukonke nyakenye ngehlandla lokuphetha lomnyaka. Umusa omangalisayo njalo owesabekayo. Abemuli bamsungulela inhlanganiso yabathenjwa ejonge ukusekela imigomo alayo eyokukhuthaza, lokuphakamisa ulim lwesiNdebele. Kunjenje kusabhaliswa leyo nhlanganiso ukuze isebenze ngokusemthethweni.
Ngakhoke, siyakudinga wena, lawe, laloyana, ukuba sibambisane kulelilima, sidonse kanyekanye siluphakamisa ulimi lwethu. Kunengi esizakufeza lonyaka uNkulunkulu esiphathisa. Bakhona engisebenza labo abathenjwa engizabethula kini libazi nxa zonke izincwadi ezifaneleyo seziphumelele.
Ilima leli ngelakho lami. Asiyihlabeni indima iyephutsha kahle.  

UMUSA WANSUKU ZONKE


Qaphela Usaqala Unyaka Lo!
Ungezwa umuntu esithi, “Maye-e-e!” uhle uthi khwimilili, uqaphe. Yisililo leso. Akekho othanda ukuba sesililweni. Sithanda lapho okulentokozo khona. Ngakho, sisaqala unyaka, asilimukeni indlela yesililo. 
Kugwalo luka-Isaya umphrofethi omkhulu, sihlangana lezikhalo lezahlulelo esahlukweni sesihlanu. Esinye salezi zikhalo sithi: “Maye kulabo abathi okubi kuhle bathi okuhle kubi, ababeka umnyama esikhundleni sokukhanya; ukukhanya esikhundleni somnyama; ababeka okubabayo esikhundleni sokumnandi, okumnandi esikhundleni sokubabayo”Isaya 5:20.
Impilo imnandi igcwele ubuhle lokukhanya. Isuka ilumele njengenkobe ezilamatshe nxa igalula phakathi kobubi, ubumnyama lakho konke okubaba gamu! Lapha siyalimukiswa-ke ngempilo yobubi, eyisinengiso ebusweni bukaNkulunkulu. Kukangaki sibona abethu abenza okuhle betshayelwa phansi, begconwa, behlukuluzwa, abanye baze babotshwe bavalelwe emajele? Kuyenzakala ebantwinikazana ukuthi ongelacala avalelwe aze apike lokupika engelacala; kuthi olecala aziphumele nje etshaya umlozwi, mhlawumbe ngoba elemali enengi esebenzisa igqwetha elihlakaniphileyo elimxakulula esihitsheleni. Maye, kwabanjalo! 
Ikanti, sonkana nje empilweni, sekungani siyahuqeka emehlweni. Asisabuqhuqhi ububi lamanyala. Sikubona insuku zonke sikujwayele kuze kube sengani yikho okuqondileyo. Sithi obanjwe esenza ububi ube lomnyama. Sithi ontshontshela labo abasebenzelayo uthatha imfanelo yakhe. Sisole okhuluma amele iqiniso sithi ucabanga ukuthi ungubani, uvezelani ububi. Okubi akusamelanga kuchaywe egcekeni. Sengitsho labafundisi abathile bayesasa ukulitshumayela iqiniso, funa lithunuke lo onikela kakhulu ebandleni, baziswelise okuya ethunjini. Labazali bafunza abantwababo amanga lenkethabetshabi. Maye-e!
UJesu uyikukhanya kwezwe. Uyindlela, leqiniso, lokuphila (uJohane 14:6). Okubi kuyisinengiso kuye, ikanti kuSathani, umoya omubi, ububi yibona obuhle, ngoba engomkhohlisi omdala. Komubi, unyeyo lamanga yikudla okumnandi. Ukuzigqaja, ubuhwaba, lomona kuphiwa amabizo amahle; kulolongwe kuthiwe yikuzithanda, lokuhlakanipha. Maye-!
Wena umi ngaphi? Nxa nyakenye ube ungomunye wabaphakamisa okubi usole okuhle; nxa ube uphila ngokwenza okudunga unembeza wakho; nxa ube uzitshaya isihlakaniphi utshila amanga uwenze iqiniso, qaphela! Limuka ngoba isigcino nguwe kuphela! Okubi kukhanya kumnandi kusenziwa, kodwa umvuzo wakho ubaba gamu okwesihaqa. 
Qaphela usaqala unyaka lo. Zimisele ukuphila ngokwenza okuhle, okuqondileyo, izenzo zokukhanya, eziliphunga elimnandi eNkosini. Asikho isililo kuJesu, yena oyiNkosi yokuThula.
Barbara Nkala January 2020

***

Ngilifisela konke okuhle empilweni kulo unyaka. Ngiyanxusa. Asibeni selimeni lokukhuthaza lokuphakamisa ulimi lwethu. Hlaba eyakho indima ngo2020 uyiphutshe.
Ukhumbule phela ukuthi esalela muva ithiwa xhaka yizinja.
Ngiyalithanda, njalo ngiyabonga!

Gogo Nkala

No comments:

Post a Comment