Lang’elihle Mthwakaz’omuhle! Siyabonga
ukuhlangana njalo kuleli iviki singabaphilayo. Sigcinakele emuseni weNkosi
owansuku zonke.
Ngithemba inhlelo lezi ezikulesi
sigcawu ziyakusiza mhlobo wami. Siyalangatha ukuzwa kuwe. Lapho ongezwisisi
khona, uvunyelwe ukubuzisisa ukuze sonke sinyathele nganyawo lunye sisiya
phambili.
GIYA MBONGI KAMTHWAKAZI
Lamhla silembongi ezimbili ezigiya phambi
kwethu. Phela, izinkondlo zisifundisa ukuphila. Zenza siwuzwisise njalo
siwuhloniphe umhlaba lo esiphila kuwo. Zenza sinwaye ubuchopho, kuhlume kithi
imicabango emitsha, mhlawumbe besesibona impilo ngelinye ilihlo elitsha.
Izinkondlo zithinta imibilini yethu.
Ake sizwe, setshise. Zithini lezi
zimbongi zalamhla? Besesisenzani ngalokho?
Nokubonga Mpofu
ELOMZALI
ALIWELI PHANSI!
Ngiyakhumbula lezonsuku ngisalaywa
Njalo uMama esangikhuza.
Ngaqinisa ikhanda ngalithwala
Ngamtshela ukuba sewaphila eyakhe impilo.
Umama wayeluthela uswazi lomklampunzi
Lwehle ngomgogodla luze luthi khawu
enqagaleni
Kodwa kukho konke wakha phansi
Ngaqinisa intamo yatshaya umqala.
Ngamtshela ukuba sengithombile
Ngathi sengikhulile
Sengifuna ukwakh’ owam’ umuzi.
Wangihanqa uMama, wancenga wahawula
Ethi, “Mntanami, bekezela! Isikhathi
asibaleki.”
Watshaya phans’ umunt’ omdala;
Imizwa yomzimba yayisigijigijima.
Okumqoka, ngazibona ngisemayezini
Kwakungelamigoqo evimbileyo.
Ngavuk’ ekuseni,
Imitshaqana yami ekhanda khu!
Yimi lowaya ngifulathela iguma,
Wagaqa ngamadolo umunt’ omdala
Lelizwi laselitshil’ ebubula kabuhlungu.
Kwakuhel’ ethunjin’ egon’ isisu
Wagomel’ esithi, “O, Nkosi yami,
Ngowami na lo, owalala kulesi esami
Izinyang’ eziyisifica munwe munye?”
Bangenela labomakhelwana la ngikhona,
Bathi, “Buyel’ ekhaya mntwanyana!”
Ngathi, “Khuzani abenu litshiyane lami!”
Omama bebandla bathi, “Ungenwe yini wena?
“Woza kuJesu akwephul’ umthwalo!”
Ngathi, “Lake lambona lowo Jesu yini?”
Ngephulel’ isigod’ endlebeni.
Umhlaba wawusulikhaya lami
Ngathathwa ludumo ngakholis’ ubutsha
Ubumnandi bonke baziwa yimi,
Ngiphuma la, ngingene le
Lutho engingazange ngilunambithe.
Zadlula izinsuku, yeza inguquko
Ngazibona sengisel’ esikhaleni,
Abangane basobela ngamunye
Ngasala sengibamb’ umoya,
Sengiququbele ngiqhuqha
Usungumqando wodwa.
Ngasengivuthukile, sengimadabudabu,
Ngacabang’ ukubuyela kithi
Ngesaba ukuthi bazangixotsh’ okwenja
Kodwa ngasiqunga isibindi ngazibutha
Ngabhekis’ amabombo laph’ engiphuma
khona.
Ngithe ngifik’ emasangweni
Zehla ngombombo
Sengikhumbula ubugabaz’ engabenzela uMama
Ngamangal’ engiwolela kwezakh’
ezifudumalayo
Ngentokozo wathi, “Fika ngane yami!
“Kade sakulinda, fika!”
Bangamukela ngothand’ olwesabekayo
Ngafund’ ukuthi,
Elomzali aliweli phansi.
Nokubonga Mpofu
Lizom Ncube
UBUNTANDANE
Ubuntandane
buyangizulazulisa
Ubuntandane
buyangigqilazisa
Ngiyogqilazwa
kuze kube nini Nkosi?
Siyafika
nini esam’ isikhathi
Sokuphumula
kwezam’ izinhlungu?
Min’
uzangithata mhla kutheni kul’ umhlaba?
Njengob’
uBaba sowamthatha,
Lami
ngiyolala ngedwa zwi ngaphansi komhlabathi
Utshani,
inhlabathi kunye lezihlahla
Yikh’
engizavusana lakho amavuku kuphela zwi.
Walala
yedwa zwi uBaba
Ngaphansi
kwesihlahla somgwadi,
Lami
ngiyolala ngedwa zwi
Ngingabi
ngisezwa lelizwi lonyenyezayo
Ngilele
ngaphansi kwesomkhemeswane.
Ngiyokhulumisana
lebhokisi lami
Lobhayana
engizangcwatshwa ngalo.
Angazi
langabe ngiyobe ngiyibonile na
Leya
nsizwa eyangitshiya ngisakhasa
Ngingayibona
ngizakuthi dili phansi,
Ngivuke
ngitabayile ngiyiqonde nta
Ngingasagqize
qhakala!
Izinhluph’
engizibon’ emhlabeni
Ngiyozilandisa
zonke ngobunengi bazo
Kodwa
phinde ngilibal’ abantwabam’ uqobo
Ngizabakhumbula
ngazo zonk’ izinsuku.
Kwabaseleyo
ngithi, “Lize lingigcinel’ izintandane zam’
Ngob’
intab’ ezikude zingumasithela.
Lizom
Ncube
(Mahlokomisa
Iqhawe Langempela)
AMASU AMQOKA
EKULOBENI INOVELI
Dr
Eventhough Ndlovu
ISIZINDA/
ISISUSA/ ISENDLALELO
Sesihlangene kuliviki lapho
ebengithembise khona ukuthi sizaphatha khona udaba lokuthi uwulolonga njani
umsebenzi wakho uwulungiselela ukuthi uye kozawudinda. Xolani, lokhu sengizakwenza
kuviki ezayo ngoba ngibone kufanele ukuthi ngiqale ngibambe nje ngamafitshane
udaba lwesizinda/isisusa/isendlalelo sendaba.
Nxa umlobi emisa ukuthi ufuna ukuloba
imibhalo yokuzibumbela, kumqoka ukuthi aveze sobala isisusa
sendaba kumbe lokho okwendlalela indaba yakhe. Kumele kube sobala ukuthi
yakhelwe ngaphi indaba yomlobi. Njengomzekeliso, singathi isisusa loba isendlalelo
sogwalo, loba isisusa salo esiyiso esibumba indaba yimpi yenkululeko. Kumele
kuvele ekulobeni ukuthi indaba yakhelwe kulesi isehlakalo. Lokhu kutsho ukuthi
kumele kube sobala kobalayo ukuthi enelise ukuthi nxa eselucubungula ugwalo
avumelane lomlobi ukuthi isendlalelo siyavumelana lezehlakalo zogwalo.
Esikhathini, isendlalelo loba isisusa
kungaba yisehlakalo umlobi ahlangana laso empilweni loba
esabakhona kumvelo okungaba yisiphepho loba impophoma zamanzi ezatshabalalisa
impilo kazulu. Kuyenzeka njalo ukuthi kube yikuqhamuka komkhuhlane othile obe
lempumela embi kuluntu loba ezifuyweni. Esikhathini, kungaba ngumkhankaso othile
owadala umehluko omkhulu empilweni yoluntu njengendaba zamalungelo oluntu.
Kuyenzeka njalo ukuthi isendlalelo
lesi sakhelwe kusigaba esithile okungaba yisikhathi lapho abamhlophe
bengakafiki, ngemva kokufika kwabamhlophe loba ngemva kukazibuse. Isendlalelo
lesi sibumba isizinda sogwalo sikhangelane lesikhathi lendawo.
Lokhu kugxile ekuthini yenzakala nini njalo ngaphi indaba. Kumele ofunda ugwalo
azi ukuthi indaba yenzakala ngaphi njalo nini. Kumele umlobi abone ukuthi
izehlakalo zakhe ezibumba indaba yogwalo zenzakala ngesikhathi esithile
endaweni ethile. Kuvumelekile ukuthi izehlakalo zibe sezindaweni ezedlula
eyodwa loba izikhathi ezehlukeneyo. Okumqoka yikuthi kumele kucace kolubalayo
ugwalo ukuthi indaba yenzakala ngaphi njalo nini ukuze kube lula ukuyilandela
lokuyizwisisa.
Asihlangane kuviki ezayo lapho
engizaphatha khona udaba lokuthi uwulolonga njani umsebenzi wakho
uwulungiselela ukuthi uye kozawudinda.
Umlobi nguDr Eventhough Ndlovu
ongumbalisi lomkhulu weDepartment of African Languages and Literature
e-University yeZimbabwe.
UMUSA
WANSUKU ZONKE
Amehlo Akho Ajonge
Ngaphi?
Lamhla
akesikhuthazane ngokuthi, amehlo akho ajonge ngaphi?
Kanengi
ngangizwe umuntu osekhulile esithi, “O, yaaa! Ukuguga ngamanyala!” Ukuguga akulanto
enhle. Umzimba ubabuhlungu. Izinyama ziyatshwabhana, umuntu seyimixhele nje.
Amadolo asebopha nko, umuntu usehamba etotoba. Amehlo asefiphele, indlebe
sezibuthundu. Mhlawumbe lemlonyeni asengamabende wodwa. Onjalo umuzwa esesithi,
“Nkosi, kungani ungangithathi?”
Amehlo enhliziyo yakhe ayabe esejonge kwelinye ilizwe, lapho okulokuphumula
khona.
Loba
umzimba uguga, kodwa inhliziyo, loba umuntu lo wangaphakathi yena kagugi.
Ukutshikatshika ngenhlupho ezikhona emhlabeni kuyayihlukuluza ingqondo, idideke,
ibune. Kuyamkhahlameza umuntu. Kodwa, umuntu wangaphakathi yena wala ephila,
besekusithi amehlo enhliziyo ajonge okungabonwayo, okuyikho okumqoka empilweni.
UMphostoli uPhawuli kwabaseKhorinte yesibili, isahluko 4, kumavesi ka 16 – 18,
uthi: “Ngakho kasilahli themba. Lanxa
ngaphandle sicikizeka, kodwa ngaphakathi senziwa sibe batsha izinsuku zonke.”
Yebo
kambe! Usuku lunye ngalunye luletha inguquko emzimbeni wami lo esiwubonayo
ngamehlo uguquka, usiya ekuluphaleni. Kodwa umuntu wami wangaphakathi kagugi.
UPhawuli uthi, ukuhlupheka kusilungiselela impilo enhle yentokozo kuNkulunkulu
kwelizayo. Uthi, kulabo abakholiweyo kuNkulunkulu, konke ukuhlupheka okubakhona
akusilutho nxa sikuqathanisa lenkazimulo ezayo. Ukutshikatshika
ngokwesikhatshana nje, kusilungiselela ukubusiseka okungunaphakade. Kusafanele
sikhuthazeke, sibe lekhangelelo elihle ngenxa yokholo esilalo, lethemba
esilalo.
KuloMama
weMelika okwakuthiwa nguFanny Crosby. Wayelahlekelwe yikubona eyingane. Kodwa,
uNkulunkulu wambusisa ngesipho esimangalisayo sobumbongi, lokuloba izingoma
zokuhlabelela kudunyiswa uNkulunkulu. Waba nguMnali ebandleni lamaWisili.
Embalini, uyazakala ngokuloba izingoma ezinengi esilokhu sizihlabela lalamuhla,
sidumisa iNkosi uNkulunkulu. Bathi waloba izingoma ezingaphezu kwezinkulungwane
eziyisificamibili. Ezinye zazo yilezi: ‘Mawungangidluli
Jesu,’ ‘Yindaba Yami Neculo Lam’,
Ukumdumisa UJehova’, ‘Ngitshel’ Indaba KaJesu’, ‘Esiphambanweni’, lezinye.
Watshiya ilifa elimangalisayo kithi amaKhristu.
Kuthiwa-ke,
omunye umfundisi wayemkhangela ngokumzwela okukhulu uFanny Crosby, wasesithi, “Kuyadanisa ukuba uNkulunkulu kasakuphanga
isipho sokubona, phezu kwezipho zonke lezi ezinye akupha zona.” Kuthiwa
uMama lo, uFanny Crosby waphendula wathi, “Uyazi
njani mzalwane, aluba ngangingaphiwa ithuba lokwenza isicelo esisodwa
ekuzalweni kwami, ngangingacela ukuthi ngizalwe ngiyisiphofu, ukuze ngithi
ngifika ezulwini, ubuso bokuqala engibubonayo bube yilobo obeNkosi loMsindisi
wami.”
Aaaa!
Ngamazwi amangalisayo la ephuma emlonyeni womuntu oyisiphofu, umuntu
esimzwelayo, esicabanga ukuthi uyahawula. Ikanti-ke, onjengoFanny Crosby,
wayebona esingakuboniyo, ngamehlo enhliziyo. Amehlo akhe ayejonge kuNkulunkulu.
Wena-ke? Awakho amehlo ajonge ngaphi Mhlobo wami?
Asithandaze: Nkosi,
ngisiza ekuphileni kwami ngingagxili ezintweni ezidlulayo, eziyabuna
njengotshani, zikhithike njengamaluba. Yenza amehlo ami ajonge ezintweni
ezeyeme elizwini lakho elingunaphakade. Amen.
Barbara Nkala 2019
STORIES OF FAITH
Revelation
12:11 says: “They overcame him by the blood of the Lamb and by the word
of their testimony; …”. When we tell testimonies of the Lord God’s power
and saving grace on our lives, the devil slinks away tail between legs. So, let
us share our amazing stories of God’s love in action and shame the evil one.
We look forward to reading your own story of faith in the coming
weeks. Your well-written story should be about 500 – 600 words. Send your story
to: barbarankala@gmail.com. Selected stories will be compiled into an anthology
of stories of faith.
Look out for the next story in the series next week.
Asihlanganeni njalo
kuviki elizayo sibone ukuthi inkundla le isiphatheleni, Siyabonga ngayo yonke
imisebenzi emihle evela kwabatsha. Ulimi luzaphila nxa abantwabethu betshengisa
ukukhwabitha ulimi lwabo njalo begabaza ngalo. Sithi halala ngabalobi bethu
laba! Esalela muva ixhakalwa yizinja! Musa ukulala!
Ngiyalithanda, njalo
ngiyabonga!
Gogo Nkala